Relatieopstellingen
Waarom lukt het niet (meer)?
Je houdt van elkaar. En toch bots je telkens op iets. Je voelt afstand terwijl je juist dichterbij wilt komen. Misschien begrijp je niet waarom je zo heftig reageert — of waarom je partner dat doet. Je doet je best, maar het lijkt niet te landen.
In een relatieopstelling onderzoek je de dynamiek tussen jou en je partner. Wat speelt er onder de oppervlakte? Welke (onbewuste) patronen herhalen zich? En wat breng jij misschien mee vanuit je familiesysteem, wat onbedoeld invloed heeft op jullie contact?
Wat is een relatieopstelling?
In een relatieopstelling kijk je naar wat zich tussen twee mensen afspeelt, vaak een liefdesrelatie, maar het kan ook gaan om vriendschappen, familiebanden of ex-partners. Je doet dit samen of alleen, afhankelijk van wat nodig is.
Vaak wordt er gewerkt met vloerankers of representanten om jullie posities zichtbaar te maken. Soms is één persoon aanwezig, waarbij de ander wordt opgesteld.
Wat zichtbaar wordt, is niet bedoeld om de ander te beschuldigen, maar om helderheid te krijgen over jouw plek, jouw beweging, jouw waarheid.
Geen schuldvraag, maar systemisch inzicht
Veel conflicten in relaties gaan niet over het hier en nu. Ze raken aan iets ouds. Aan afwijzing, gemis of onveiligheid van vroeger.
Een opstelling laat zien wat er (onbewust) meespeelt, zodat je er anders naar kunt kijken.
Niet meer vanuit verwijt, maar vanuit begrip.
Het doel is niet: de relatie ‘redden’.
Het doel is: ruimte maken voor waarheid.
En van daaruit helder voelen: wat klopt er nog, en wat niet?
De link met familie- en trauma-opstellingen
Relatieopstellingen staan zelden los van het grotere plaatje. Wie jij bent in een relatie, heeft vaak alles te maken met waar je vandaan komt. Je hechting, overlevingsstrategieën en jouw beeld van liefde. In een relatieopstelling kan dus ook zichtbaar worden wat jij meedraagt vanuit je familiesysteem, of welke onverwerkte trauma’s je (onbewust) tussen jou en de ander instaan.
Voor wie zijn relatieopstellingen geschikt?
- Voor stellen die steeds opnieuw op dezelfde plekken botsen
- Voor mensen die worstelen met bindings- of verlatingsangst
- Voor wie zichzelf kwijtraakt in relaties
- Voor mensen die willen onderzoeken waarom relaties telkens stuklopen
- Voor stellen die voelen: we houden van elkaar, maar dit loopt vast
Een relatieopstelling kan verhelderend zijn voor koppels die samen willen onderzoeken, maar ook als je alleen komt.
En waarbij minder?
Een relatieopstelling is geen relatietherapie. Het is niet bedoeld om elkaar te overtuigen of om gelijk te krijgen. Ook niet om gedrag van de ander te veranderen.
Het werkt minder goed als er sprake is van actieve verslaving, mishandeling of wanneer één van de twee er eigenlijk niet wil zijn. Ook als de wens vooral ligt bij het ‘repareren’ van de ander, zonder eigen bereidheid tot zelfonderzoek, is een opstelling vaak niet helpend.
Wat als jouw klacht iets vertelt over je relatie?
Soms komt iemand met een vraag over onrust, vermoeidheid of paniek, en blijkt de dynamiek met een partner — nu of in het verleden — daarin een sleutel te zijn. Je lichaam weet vaak al dat iets wringt, vóór je hoofd het begrijpt. Een relatieopstelling maakt die onderstroom zichtbaar, zodat je je eigen reactie beter kunt begrijpen en er nieuwe ruimte ontstaat.